Een X’er erbij doet wonderen (Volkskrant)

Op de werkvloer moeten tegenwoordig vier generaties met elkaar samenwerken. Maar hoe smeed je de X-, Y-, Einstein- en babyboomgeneratie tot een ideale eenheid?
Trage babyboomers, verlegen veertigers, verwende mid-twintigers en 19-jarige snotneuzen: vier generaties zijn voor het eerst verenigd op de werkvloer door vergrijzing en vergroening. Gapende generatiekloven dus en als modern bedrijf is een cursus generatiemanagement geen overbodige luxe.

Marjolein Risseeuw adviseert bedrijven over het generatievraagstuk.

‘De jongere generatie begint eerder op de arbeidsmarkt en door de afschaffing van vut-regelingen blijven de ouderen steeds langer zitten. Er is behoefte bij bedrijven om meer te weten over de verschillen en overeenkomsten. Babyboomers worden bijvoorbeeld vaak gezien als lastig, maar ze hebben zo veel kennis en expertise in huis. Dat mag niet zomaar verloren gaan. Ouderen kunnen een geweldige adviserende rol spelen.’

De ideale werkvloer heeft die mix van alle vier de generaties, zegt Risseeuw. ‘De babyboomers en de Y-generatie gaan goed samen en de X-generatie met Einsteiners. Die laatste komen met veel vertoon de arbeidsmarkt op, maar zijn vaak erg onzeker. Bij de empathische X-generatie kunnen ze terecht voor advies en een luisterend oor.’

De nieuwste generatie op de arbeidsmarkt is de generatie Einstein. Zij zijn, geboren tussen 1985 en 2000, vroegwijs, oppervlakkig en grenzeloos. Niet de leukste collega om een kantoor mee te delen. Maar je zal maar moeten samenwerken met de mannelijke babyboomer: grijs, traag en zich afsluitend voor sturing. Generatie X komt het beste uit de verf. ‘Deze mensen worden geweldige leiders ‘, zegt Risseeuw. ‘Ze zijn invoelend, bescheiden en kunnen met alle generaties goed overweg. Daarom zijn ze ook perfect als leiders, ze kunnen verbinden.’ De X’ers, geboren tussen 1955 en 1970, zijn de laatste generatie die nog moest vragen of ze naar de wc mochten, zegt Risseeuw, en ze hebben respect nog hoog in het vaandel staan. En dan de Y-generatie. ‘Die zijn nog wat egocentrisch, maar brengen dynamiek .’

Hoe deze vier generaties ooit samen hun werkgever tot eer kunnen zijn? Risseeuw denkt het te weten: praten en elkaar leren kennen. ‘Iedereen verbaast zich over de overeenkomsten binnen de eigen generatie. ‘

Kwartetspel Risseeuw maakte een kwartetspel dat de tongen moet losmaken. Ze demonstreerde haar spel aan een groep humanresourcemanagers tijdens een lange dag vol trainingen in management. De HR-managers stortten zich dankbaar op het kwartetspel. Van babyboomer tot Einsteiner – de hele dag naar consultants luisteren is voor niemand leuk. ‘Mag ik van jou van de babyboomer ‘vastgeroeste gewoonten’? De managers herkennen wel wat in de stereotype beschrijvingen die Risseeuw bedacht voor de kwartetkaartjes. Maar generatieverschillen hoeven niet per se een rol te spelen als je gewoon je werk doet, vinden de meeste deelnemende personeelsmanagers.
‘Bij Natuurmonumenten werken erg gedreven mensen. Iedereen heeft een goede werkhouding, dan valt het helemaal niet op van welke generatie je bent.’ Ook bij Fokker lijkt de generatiekloof geen probleem. ‘Het enige verschil is dat de Einstein en Y-generatie vaak niet eens wisten dat Fokker nog bestond’, vertelt de personeelsmanager.

Gelukkig gaan ze bijna weg, die babyboomers, verzucht een van de deelnemers aan het kwartetspel. Hij heeft gelijk. Tussen 2010 en 2015 vindt er een dramatische uittocht onder babyboomers plaats. Zo’n 750 duizend leden van het old boy network verlaten de arbeidsmarkt zeggen de statistieken, maar Risseeuw gelooft er niet in. ‘Ik werd laatst nog benaderd door iemand van 70. Hij wilde weten waar hij zich nog nuttig kan maken. Ook de stille generatie zit nog niet stil. ‘

Kenmerken Generatie Einstein: geboren tussen 1985 en 2000. Naast hun grenzeloze en vroegwijze houding hebben ze bedrijven ook iets te bieden; Y’ers hebben een sterke intuïtie, zijn authentiek en van nature solidair. Ze hebben geen 9 tot 5-mentaliteit, maar een 24/7. 

Generatie Y: geboren tussen 1975 tot 1990. De Y-generatie is communicatief vaardig en analytisch sterk. Bij deze groep is carrière maken ondergeschikt aan iets hogers; zelfontplooiing en ontwikkeling. Loyaliteit aan de werkgever kennen ze niet; als ze zich ergens anders beter kunnen ontplooien zijn ze zo weg.

 Generatie X: geboren tussen 1960 en 1975. Deze groep vond het deeltijdwerken uit, het vrouwelijke leiderschap en de balans tussen werken en een privéleven. Toch wordt de generatie ‘nix’ genoemd; door de massaliteit van de babyboomers zijn ze weggedrukt op de arbeidsmarkt.

 Babyboomers: geboren tussen 1945 tot 1960. Ze zijn hoogopgeleid, beleefd en hardwerkend. Dat ze ook traag en pessimistisch zijn, moet de werkgever ze maar vergeven, want de babyboomer weet alles, overlegt graag en ontleent zijn status aan hoe hij zijn werk uitvoert.