Generaties op één erf: hoe jong en oud beter kunnen samenwerken

Op een boerderij leven de generaties vaak letterlijk en figuurlijk dicht op elkaar. Ze kennen elkaar van haver tot gort. Generatiestrateeg Marjolein Risseeuw adviseert veel bedrijven hoe generaties werkenden vruchtbaar met elkaar kunnen samenwerken. “Je moet er wel moeite voor doen om elkaar te leren begrijpen.”

Tekst: Eric Boekel

Hoe kunnen generaties binnen een familiebedrijf, wat een agrarisch bedrijf vaak is, van elkaar leren en elkaar inspireren?
“De kunst is eigenlijk vooral om elkaars kwaliteiten te gebruiken. Onderzoek die kwaliteiten, dan kom je tot betere en meer vruchtbare samenwerking. Het is voor de jongere generatie dodelijk om te horen: ´We doen dit al dertig jaar zo en dat gaat prima, dus waarom zouden we het anders doen?´ Probeer de verschillen te omarmen. Je moet er wel moeite voor doen om elkaar te leren begrijpen.”

Waar gaat het mis?
“Soms is het onbegrip groot of te groot. Dan versta je elkaar niet. Als het bijvoorbeeld aankomt op overleggen en beslissingen nemen, moet de oudere generatie beseffen dat de jongere een kortere spanningsboog heeft. Ga niet eindeloos lang overleggen, hou het kort en praktisch. De vader hoeft zoon of dochter vaak niet te vertellen hoe het moet; de jongere generatie haalt veel informatie van buiten. Via de opleiding komen nieuwe inzichten binnen. Ze kijken filmpjes op Instagram en andere sociale media om te leren of volgen een webinar.

Besef ook dat de jonge generatie een andere levensstijl heeft dan de oudere. De oudere generatie leeft vaak om te werken, terwijl jongeren meer werken om te leven. Op een boerderij moet natuurlijk gebeuren wat moet gebeuren, maar de jongere generatie beseft dat er ook een leven buiten het bedrijf is. Die wil ook naar een festival of tentfeest of andere dingen buitenshuis doen.”

Maar de oudere boer heeft toch een vracht aan praktijkervaring en kennis waar de jongere generatie van kan leren en profiteren?
“Zeker! Een ervaren boer kent de invloed van het weer op zijn gewassen door de jaren heen, ziet de variatie van bodemgesteldheid op percelen, ziet in een oogopslag dat een koe wat mankeert. Daar kan de jonge generatie van leren dat je ook geduld moet hebben, dat je ook naar de langere termijn moet kijken.

De jonge generatie is vaak goed in technologische vernieuwingen, gebruikt handig apps, kijkt hoe die het werk kunnen vergemakkelijken of nieuwe data kunnen genereren. Dat levert nieuwe inzichten en mogelijkheden op. Het is niet gezegd dat oudere boeren hier niet voor openstaan. Het heeft deels ook met karakter te maken: vind je nieuwe technieken interessant? Onderzoek je die graag? Of wacht je liever geduldig af tot anderen het uitgebreid hebben uitgeprobeerd?”

Lees de rest van het artikel op Serie: Generaties op boerenbedrijven